Het verdwijnen van de maakindustrie uit een dorps- of stadskern biedt vaak dubbele kansen: omwonenden krijgen een prettiger leefomgeving én er ontstaat ruimte voor populaire woningbouw in industrieel erfgoed. Ook in het Overijsselse Haaksbergen zien we zo’n succesvolle transformatie.

Odink en Koenderink

Het terrein van elektrotechnisch bedrijf Odink en Koenderink (O&K) aan het spoor in Haaksbergen is zo’n 100 jaar als fabrieksterrein in gebruik geweest. Op deze gunstige plek aan het spoor begonnen Jan Derk Odink en Gerrit Koenderink rond 1920 met de productie van schakelkasten. Het bedrijf floreerde en bood in haar hoogtijdagen werk aan zo’n 300 mensen. Nu de bedrijfsactiviteiten zijn verplaatst, ontstaat midden in Haaksbergen een omvangrijke, sfeervolle locatie die kan worden ontwikkeld tot een stoere, klimaatadaptieve nieuwe woonwijk.

Nieuw plan in oud industriegebied

De bebouwing van O&K herinnert samen met omliggende gebouwen en het aangrenzende spoorcomplex en spoorwegmuseum aan een belangrijke periode in de ontwikkeling van het Nederlandse platteland en de (landbouw-)industrie. Enkele jaren geleden is aangrenzend aan het O&K-terrein de beeldbepalende graansilo van de Coöperatieve Landbouwvereeniging (CLV) opgeknapt en als kantoorpand in gebruik genomen. Bij de plannen voor het O&K-terrein wordt uitdrukkelijk gezocht naar synergie met de omgeving, zodat er een bijzonder ensemble kan ontstaan dat een goed beeld geeft van de industriële geschiedenis van Haaksbergen.

Het bestaande kantoorgebouw van O&K uit 1948 is waardevol en beeldbepalend. Het gebouw zal worden behouden en zal opnieuw als werk- en kantoorlocatie gebruikt worden. Waardevolle cultuurhistorische elementen van de fabriek krijgen een nieuwe plek in het plan. De fabrieksbebouwing aan de Parallelweg zal worden vervangen door woningen waarvan rooilijn, bouwhoogte en gevelbeeld herinneren aan de industriële bebouwing die hier stond.

In totaal ontstaat in het plangebied een gevarieerde, nieuwe woonwijk met bijna 100 woningen. In tegenstelling tot de industriële uitstraling van de bebouwing aan de zuidzijde van het plangebied, zullen de woningen in het noordelijke deel qua architectuur aansluiten op de meer landelijke setting van de bestaande bebouwing. Anders dan de strakke lijnen in het zuidelijke deel, zal hier een meer losse en organische verkaveling worden toegepast, die goed past bij de bestaande woningen in het gebied.

Groen, water en klimaat

Het transformeren van de huidige, versteende fabrieksomgeving naar een woonwijk biedt veel kansen op het gebied van natuur en klimaat. Het plan combineert bijvoorbeeld woongenot met klimaatbestendigheid door ruimte te reserveren voor waterberging, spelen en verblijven. Wadi’s met ruig beplantte taluds dragen bij aan de biodiversiteit én aan de stoere sfeer op het voormalige terrein van O&K. Door het toevoegen van enkele veldkeien en boomstammen ontstaat een leuke en natuurlijke speelplek voor jong en oud.

Verspreid door het gebied worden bomen aangeplant, in een variatie van streekeigen soorten, die bijdragen aan biodiversiteit en klimaatbestendigheid én die aansluiten bij het industriële karakter van de gebouwen en het terrein. Er worden allerlei voorzieningen getroffen om de omstandigheden van flora en fauna in het gebied te optimaliseren.

Oog voor verleden én toekomst

Met de herontwikkeling van het voormalige industriële terrein van Odink en Koenderink ontstaat in Haaksbergen een toekomstbestendige woonwijk met een eigenzinnige en stoere uitstraling. De link met het goede en mooie van het verleden wordt duidelijk gelegd, terwijl de toekomstbestendigheid van de wijk op het gebied van groen, water en klimaat gegarandeerd is.