Van braadpan tot broeinest van creativiteit

Dankzij de aanwezigheid van ijzerhoudende grond ontstond in het Achterhoekse stadje Ulft in de 18de eeuw de Nederlandse ijzerindustrie. 250 jaar lang werden hier door generaties Ulftenaren kanonskogels, kachels, badkuipen en de bekende oranje braadpannen geproduceerd voor miljoenen afnemers. Inmiddels is alle zware industrie hier verdwenen. In de monumentale oude panden van metaalbedrijf “Diepenbrock en Reigers Ulft” (DRU) is door een succesvolle gebiedstransformatie een prachtig, multifunctioneel terrein ontstaan dat past in het rijtje Van Nellefabriek, Verkadefabriek en Westergasfabriek.

Trage start

Het DRU-complex herbergt maar liefst zeven Rijksmonumenten, zoals de emailleerfabriek met watertoren, het portierscomplex, het ketelhuis en de badkuipengieterij. Nadat de DRU deze panden in 1999 verliet, ontstonden bij de gemeente al gauw plannen voor woningbouw. De omstandigheden waren echter niet ideaal. De grond op het terrein bleek zwaarder verontreinigd dan gedacht, Ulft en omgeving kampten met een hoge werkloosheid en een flink deel van de woningbouwplannen moest worden geschrapt vanwege de verwachte bevolkingskrimp. Het ambitieuze gemeentebestuur bleef steeds de potentie van het gebied zien, hield vol en paste de plannen voor het terrein steeds aan de veranderende omstandigheden aan.

DRU complex vandaag

Na twee decennia van herontwikkeling is het DRU Industriepark nu een broedplaats voor cultuur en innovatie. Wonen, werken, cultuur, onderwijs en recreatie zijn hier samengebracht. In de DRU Cultuurfabriek vinden we theater- muziek- en vergaderzalen, evenals de bibliotheek en horeca. Woningbouwcorporatie Wonion realiseerde woningen op het terrein én gebruikt het Beltmancomplex als haar thuisbasis. In de SSP-HAL (Stainless Steel Products) kunnen grote evenementen gehouden worden. In de voormalige Afbramerij bevindt zich nu het CIVON Innovatiecentrum, dat de maakindustrie en technische opleidingen met elkaar verbindt om samen innovatievragen uit de markt te beantwoorden met innovatieve oplossingen. Ook het Nederlands IJzermuseum vinden we terug in een van de oorspronkelijke panden. Het DRU Industriepark is al enkele jaren onderdeel van de ERIH (European Route of Industrial Heritage).

Toekomst: oog voor het landschap

Het terrein van de DRU-fabriek ligt in een bocht van de Oude IJssel, die ooit als kanaal is aangelegd ten behoeve van de industrie en de landbouw in dit gebied. Ulft en veel andere plaatsen in de omgeving liggen met de rug naar het water toe, terwijl er juist veel mogelijkheden zijn om de Oude IJssel in te zetten voor recreatie en natuurontwikkeling. Nu het DRU-terrein een culturele hotspot met aantrekkingskracht op de hele regio is geworden, is het plan ontstaan om het terrein ertegenover te ontwikkelen als landschapspark en te verbinden met het dorp en het DRU-terrein door middel van bruggen, vlonders, en natuurvriendelijke oevers. Het plan bestaat uit een ecologische verbindingszone langs de Oude IJssel, groene scheggen met groene pleinen, een park, speelgebieden, terrassen en een waterspeelplaats.

Succes door samenwerking

Aan het DRU-industrieterrein is bijna twee decennia lang, met een constante visie en door een hecht team gewerkt. Door talloze gesprekken met inwoners, omwonenden, raadsleden en belanghebbenden en aan de hand van vele intensieve ateliers met opdrachtgevers, adviseurs en architecten is het gelukt om dit monumentale terrein veilig te stellen voor de toekomst. Niet voor niets won de ontwikkeling in 2021 de NRP Gulden Feniks in de categorie Gebiedstransformatie. En de ontwikkeling gaat door: de ogen zijn nu gericht op de rijkdom van het schitterende, omringende landschap. Met het DRU-industriepark laat Ulft zien hoe je de geest van een fabriek die in de gemeenschap leeft, kunt aangrijpen om tot iets nieuws te komen en hoe de creatieve economie kan werken als een katalysator voor een heel gebied.